Title 10. BÀI 10 - HỢP CHẤT HỮU CƠ VÀ HOÁ HỌC HỮU CƠ (File học sinh).docx ✅

BÀI 10: HỢP CHẤT HỮU CƠ VÀ HOÁ HỌC HỮU CƠ I. Khái niệm - Hợp chất hữu cơ là hợp chất của carbon (trừ một số các hợp chất như CO 2 , CO, CO 3 2- , CN - , HCO 3 - ,…). - Hoá học hữu cơ là ngành hoá học chuyên nghiên cứu các hợp chất hữu cơ. II. Đặc điểm chung của các hợp chất hữu cơ - Trong phân tử phải chứa nguyên tố C, ngoài ra thường có H, O, N, Halogen, S, P,… - Liên kết hoá học chủ yếu là liên kết cộng hoá trị. - Nhiệt độ nóng chảy thấp, nhiệt độ sôi thấp (dễ bay hơi), thường không tan hoặc ít tan trong nước, tan nhiều trong các dung môi hữu cơ. - Dễ cháy, kém bền với nhiệt, dễ bị nhiệt phân huỷ. - Phản ứng của các hợp chất hữu cơ thường xảy ra chậm, theo nhiều hướng, tạo ra hỗn hợp các sản phẩm. III. Phân loại hợp chất hữu cơ Hợp chất hữu cơ Hydrocarbon Dẫn xuất của hydrocarbon Là những hợp chất được tạo thành từ hai nguyên tố Carbon và hydrogen. Ví dụ: CH 4 , C 2 H 4 , C 2 H 2 , C 6 H 6 ,…… Là những hợp chất được tạo thành từ nguyên tố Carbon và nguyên tử (nhóm nguyên tử) của nguyên tố khác. Ví dụ: CH 3 Cl, C 2 H 5 IV. Nhóm chức trong phân tử hợp chất hữu cơ 1. Khái niệm Nhóm chức là nguyên tử hoặc nhóm nguyên tử trong phân tử gây ra những tính chất hoá học đặc trưng của hợp chất hữu cơ. 2. Một số nhóm chức cơ bản thường gặp Loại hợp chất Nhóm chức Dẫn xuất halogen X (F, Cl, Br, I) Alcohol OH Aldehyde CHO Ketone CO Carboxylic acid COOH Ester COO Amine NH 2 Ether O 3. Phổ hồng ngoại Phổ hồng ngoại thường được sử dụng để xác định có mặt của các nhóm chức trong phân tử hợp chất hữu cơ. - Phổ hồng ngoại là phương pháp vật lí rất quan trọng và phổ biến để dự đoán nhóm chức và một số liên kết trong cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ. - Phổ hồng ngoại thể hiện các hấp thụ bức xạ điện từ trong vùng hồng ngoại của các liên kết trong phân tử dưới dạng peak của cực đại hấp thụ hay cực tiểu truyền qua. - Trong phổ hồng ngoại + Trục tung biểu diễn độ truyền qua hoặc hấp thụ theo %


(a) (b) (c) Câu 12: [CD - SGK] Cho phản ứng: a) Có những nhóm chức nào trong phân tử mỗi chất hữu cơ ở phản ứng trên? b) Sau khi tiến hành phản ứng một thời gian, người ta tách được một chất hữu cơ tinh khiết từ hỗn hợp phản ứng. Có thể ghi và sử dụng phổ hồng ngoại của chất lỏng này để xác định đó là CH 3 COOCH 2 CH 3 hay CH 3 COOH hoặc CH 3 CH 2 OH được không? Vì sao? 1.2 BIÊN SOẠN 5 CÂU Câu 1: Trong các hợp chất sau, hợp chất nào là hợp chất hữu cơ, hợp chất nào là hợp chất vô cơ? NaHCO 3 (1); CH 3 COONa (2); H 2 C 2 O 4 (3); CaC 2 (4); Al 4 C 3 (5); C 2 H 5 OH (6); C 2 H 5 Cl (7). Câu 2: Trong các hợp chất sau, hợp chất nào là hợp chất hữu cơ, hợp chất nào là hợp chất vô cơ? C 2 H 4 , C 2 H 5 OH, NaOH, CH 3 CN, HCN, CO 2 , HCOONa, NaHCO 3 , CF 2 Cl 2 . Câu 3: Cho dãy các chất sau: C 4 H 10 , C 2 H 4 , C 2 H 5 OH, C 6 H 6 , CH 3 CHO, C 12 H 22 O 11 , HCN, C 3 H 7 O 2 N. Hợp chất nào là hiđrocacbon? Câu 4: Trong các chất sau, chất nào dưới đây dẫn xuất của hiđrocacbon? CH 2 Cl 2 , CH 2 BrCH 2 Br, CHCl 3 , CH 3 COOCH 3 , C 6 H 5 CH 3 , CH 2 =CHCHO, CH 3 COOH, CH 2 =CH 2 , CHBr 3 , CH 2 =CHCOOCH 3 , C 6 H 5 OH, C 2 H 5 OH, (CH 3 ) 3 N, CH≡CCH 3 . Câu 5: Khi đo phổ IR của acid X thu được kết quả như hình dưới. Biết rằng hợp chất X có công thức phân tử C 3 H 4 O 2 . Dựa vào peak nào giúp dự đoán được trong X có nhóm chức carboxyl. Nguồn: https://sdbs.db.aist.go.jp/sdbs/cgi-bin/direct_frame_top.cgi