Content text CHỦ ĐỀ 8. ETHYLIC ALCOHOL VA ACETIC ACID-GV.pdf
1 TÀI LIỆU GIẢNG DẠY KHOA HỌC TỰ NHIÊN 9 CHƯƠNG 8: ETHYLIC ALCOHOL VÀ ACETIC ACID Học sinh: ...................................................................................... Lớp: ................... Trường .............................................................. Sách Kết Nối Sách Cánh Diều Sách Chân Trời ST MỚI MỘT SỐ NỘI DUNG KIẾN THỨC CẦN LƯU Ý
2 CĐ1: Ethylic alcohol CĐ2: Acetic acid CĐ3: Ôn tập chương 8 CĐ8 ETHYLIC ALCOHOL PHẦN A - CÁC CHUYÊN ĐỀ BÀI GIẢNG KIẾN THỨC CẦN NHỚ I. Công thức và đặc điểm cấu tạo - Ethylic alcohol hay ethanol có: Công thức phân tử Công thức cấu tạo Đặc điểm cấu tạo C2H6O hay CH3 – CH2 – OH Có nhóm -OH, chính nhóm này gây nên tính chất hóa học đặc trưng của ethylic alcohol. II. Tính chất vật lí - Ở điều kiện thường, ethylic alcohol là chất lỏng, không màu, mùi đặc trưng, vị cay, tan vô hạn trong nước, hòa tan được nhiều chất như iodine, benzene, xăng, ... - Ethylic alcohol sôi ở 78,3 oC và có khối lượng riêng là 0,789 gam/ cm3 (ở 20 oC). - Độ cồn (kí hiệu Xo hoặc X% vol) là số mL ethylic alcohol nguyên chất có trong 100 mL dung dịch ở 20oC. o C H OH(nguyanchÊt) 2 5 dd V §écån X .100 V = = III. Tính chất hóa học 1. Phản ứng cháy của ethylic alcohol ♦ Thí nghiệm về phản ứng cháy của ethylic alcohol Bước 1: Lấy khoảng 1 mL ethylic alcohol cho vào bát sứ. Bước 2: Dùng que đóm dài để đốt cháy ethylic alcohol. Hiện tượng: Ethylic alcohol cháy với ngọn lửa xanh. Chú ý: Ethylic alcohol dễ bay hơi và dễ cháy nên cần hết sức chú ý khi sử dụng để tránh bị bỏng hoặc hỏa hoạn. - Ethylic alcohol cháy tạo thành carbon dioxide và nước, phản ứng tỏa nhiều nhiệt. PTHH: C2H5OH + 3O2 o ⎯⎯→t 2CO2 + 3H2O 2. Phản ứng với natri (sodium) ♦ Thí nghiệm phản ứng giữa natri và ethylic alcohol Bước 1: Cho 5 mL ethylic alcohol tuyệt đối vào ống nghiệm. Bước 2: Cho một mẩu Na bằng hạt đậu xanh cho vào ống nghiệm. Hiện tượng: Viên Na tan ra và sủi bọt khí. Chú ý: Cần làm sạch mẩu Na trước khi phản ứng, dùng pank kẹp mẩu Na, không cầm trực tiếp. - Các kim loại mạnh như Na, K thay thế được nguyên tử H trong nhóm -OH của ethylic alcohol. PTHH: 2C2H5OH + 2Na → 2C2H5ONa + H2↑
3 ❖ BÀI TẬP TỰ LUẬN ♦ VÍ DỤ MINH HỌA Câu 1. [CTST - SGK] Từ công thức phân tử CH4O và C3H8O, hãy viết công thức cấu tạo của các chất có đặc điểm cấu tạo tương tự cấu tạo của ethylic alcohol. Hướng dẫn giải CH4O C3H8O CH3 – OH CH3 – CH2 – CH2 – OH CH3 – CH(OH) – CH3 Câu 2. [CD - SGK] Có hai ống nghiệm, ống 1 chứa 3 mL nước, ống 2 chứa 3 mL C2H5OH. Thêm 2 mL xăng vào mỗi ống nghiệm, lắc nhẹ sau đó để yên. Dự doán các hiện tượng xảy ra trong hai ống nghiệm. Hướng dẫn giải KIẾN THỨC CẦN NHỚ IV. Điều chế, ứng dụng và tác hại của rượu bia 1. Điều chế (a) Điều chế ethylic alcohol từ tinh bột - Ethylic alcohol được điều chế bằng phương pháp lên men các nguyên liệu chứa tinh bột (gạo, ngô, sắn, ...): ( ) H O/ enzyme 2 enzyme 6 10 5 6 12 6 2 5 n (1) (2) glucose ethylicalcohol tinhbét C H O C H O C H OH ⎯⎯⎯⎯⎯→ ⎯⎯⎯→ + E 5 5 5 5 5F E 5 5 5F E 5 5 5 F PTHH: (1) (C6H10O5)n + H2O ⎯⎯⎯→ enzyme nC6H12O6 (2) C6H12O6 ⎯⎯⎯→ enzyme 2C2H5OH + 2CO2 (b) Điều chế ethylic alcohol từ ethylene - Trong công nghiệp, lượng lớn ethylic alcohol được sản xuất từ ethylene cộng nước với xúc tác acid. PTHH: CH2 = CH2 + H2O ⎯⎯→acid C2H5OH 2. Ứng dụng Dung môi Nhiên liệu sinh học Sản xuất giấm, ester Sản xuất rượu, bia 3. Tác hại của việc lạm dụng rượu, bia, đồ uống có cồn - Các đồ uống có cồn như rượu, bia, nước hoa quả lên men, ... đều chứa ethylic alcohol, là một chất kích thích thần kinh, gây nghiện. - Việc lạm dụng đồ uống có cồn sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng như các bệnh về gan, thận, tim mạch, ung thư, ... - Đồ uống có cồn cũng là một trong những nguyên nhân gây tai nạn giao thông, bạo lực gia đình, gây mất trật tự nơi công cộng, ...