Title 27 - Trần Toàn Trung - Bối cảnh mới và yêu cầu đặt ra đối với việc thực hiện cải cách hành chính theo môi hình chính quyền địa phương hai cấp.docx ✅

1 BỐI CẢNH MỚI VÀ YÊU CẦU ĐẶT RA ĐỐI VỚI VIỆC THỰC HIỆN CẢI CÁCH HÀNH CHÍNH THEO MÔ HÌNH CHÍNH QUYỀN ĐỊA PHƯƠNG HAI CẤP ThS. Trần Toàn Trung Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh Tóm tắt: Cải cách hành chính (CCHC) là một trong những khâu đột phá chiến lược trong quá trình xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam. Trong bối cảnh phát triển mới, mô hình tổ chức chính quyền địa phương ba cấp (tỉnh, huyện, xã) bộc lộ nhiều hạn chế, đặc biệt là sự tồn tại của cấp huyện với chức năng trung gian, làm tăng tầng nấc quản lý, giảm hiệu quả điều hành. Nghiên cứu này tập trung phân tích bối cảnh mới thúc đẩy việc triển khai mô hình chính quyền hai cấp (tỉnh và xã), chỉ ra các yêu cầu đặt ra về thể chế, tổ chức bộ máy, nhân lực, tài chính và chuyển đổi số, đồng thời nhận diện những thách thức và đề xuất giải pháp. Nghiên cứu cho thấy, việc triển khai mô hình chính quyền hai cấp là bước đi tất yếu nhằm tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản trị công, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững và hội nhập quốc tế. Từ khóa: Cải cách hành chính; Chính quyền hai cấp; Thể chế; Quản trị công; Việt Nam. 1. Đặt vấn đề CCHC được Đảng và Nhà nước xác định là nhiệm vụ trọng tâm, gắn với ba đột phá chiến lược phát triển kinh tế - xã hội. Trong hơn hai thập niên triển khai Chương trình tổng thể CCHC, nền hành chính Việt Nam đã đạt nhiều kết quả: hệ thống thể chế ngày càng hoàn thiện; thủ tục hành chính được cải cách theo hướng minh bạch, đơn giản; tổ chức bộ máy tinh gọn hơn; năng lực đội ngũ cán bộ, công chức có cải thiện; dịch vụ công được hiện đại hóa một bước. Tuy nhiên, yêu cầu phát triển mới của đất nước và bối cảnh quốc tế đã đặt ra nhiều thách thức. Bộ máy chính quyền ba cấp (tỉnh, huyện, xã) bộc lộ những hạn chế rõ rệt. Cấp huyện ở nhiều nơi chủ yếu mang tính trung gian hành chính, ít có chức năng quản lý thực chất, dẫn đến kéo dài thời gian xử lý, gia tăng chi phí quản lý. Trong bối cảnh đó, việc triển khai mô hình chính quyền hai cấp (tỉnh và xã) trở thành bước đi tất yếu, nhằm tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực và hiệu quả quản trị công. 2. Bối cảnh mới thúc đẩy cải cách hành chính theo mô hình chính quyền hai cấp