Title (WORD) CHUYÊN ĐỀ STEM XE PHẢN LỰC.pdf ✅

1 CHUYÊN ĐỀ STEM TÊN CHỦ ĐỀ: XE ĐUA CHẠY BẰNG PHẢN LỰC (Số tiết: 02 – Vật lí lớp 10 – Bài 18 Chân trời sáng tạo) I. Mục tiêu. a. Kiến thức: - Hiểu và phát biểu được thế nào là hệ kín, nội lực, ngoại lực. - Phát biểu được định nghĩa, viết được công thức tính, biểu diễn được vector động lượng và nêu được đơn vị đo của động lượng. - Phát biểu được định luật II Newton dạng F. t p  =  , định luật III Newton. - Phát biểu và viết được hệ thức của định luật bảo toàn động lượng đối với hệ cô kín. - Nêu được một số ví dụ trong thực tế về ứng dụng chuyển động bằng phản lực. - Vận dụng các kiến thức về định luật bảo toàn động lượng để thiết kế được xe đua chạy bằng phản lực và giải thích một số hiện tượng trong thực tế. b. Năng lực cần đạt: - Tính toán và vẽ được bản thiết kế cho xe phản lực. - Lập kế hoạch cá nhân/nhóm để chế tạo và thử nghiệm dựa trên thiết kế. - Giải thích được các hiện tượng phát sinh trong quá trình thiết kế. - Trình bày, bảo vệ được bản thiết kế và sản phẩm của mình, đồng thời phản biện được những ý kiến thảo luận khác. - Hợp tác nhóm để cùng thực hiện nhiệm vụ học tập. c. Phẩm chất: - Nghiêm túc, chủ động, tích cực tham gia các hoạt động học. - Yêu thích sự khám phá, tìm tòi và vận dụng các kiến thức vào việc giải quyết các vấn đề được giao. - Có tinh thần trách nhiệm, hoà đồng, giúp đỡ lẫn nhau trong nhóm, lớp. - Có ý thức tuân thủ các tiêu chuẩn kỹ thuật và giữ gìn vệ sinh chung khi thực nghiệm. - Biết áp dụng kiến thức về tác hại đua xe trên thực tế, đảm bảo an toàn giao thông, xử lí rác thải nhựa bảo vệ môi trường. II. Thiết bị và học liệu: - Các thiết bị dạy học: Dụng cụ thí nghiệm, máy chiếu, giấy A0, mẫu bản kế hoạch,... - Video hỗ trợ: https://www.youtube.com/watch?v=1UZbf2PvNIs - Nguyên liệu tái chế, dụng cụ để chế tạo và thử nghiệm “Xe đua chạy bằng phản lực”: + 1 chai nhựa rỗng hoặc bìa cứng. + 4 nắp chai nhựa. + 3 ống hút. + 2 que xiên gỗ.
2 + Bóng bay. + Dây thun. + Băng keo. + Kéo. + Dao rọc giấy. III. Tiến trình dạy học A. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC - Dạy học theo nhóm, cặp đôi. - Kĩ thuật sử dụng phương tiện trực quan. - Kĩ thuật dạy học tìm tòi có hướng dẫn. - Kĩ thuật động não. B. CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC HOẠT ĐỘNG 1. GIỚI THIỆU CHỦ ĐỀ (10 phút) a) Mục tiêu: - Học sinh trình bày được khái niệm động lượng, xung lượng lực F, biết được hệ cô kín. - Phát biểu và viết được hệ thức của định luật bảo toàn động lượng đối với hệ cô kín. - Tìm hiểu một số ví dụ thực tế chuyển động bằng phản lực. - Xác định được nhiệm vụ “Xe đua chạy bằng phản lực”, đề ra được các tiêu chí đánh giá sản phẩm. b) Tổ chức thực hiện: - GV tổ chức trò chơi: Bức tranh bí mật Cách chơi: Mỗi đội lần lượt chọn 1 mảnh ghép bất kì, mỗi mảnh ghép tương ứng với 1 câu hỏi ôn tập bài cũ. Sau khi học sinh trả lời câu hỏi, mảnh ghép sẽ mở ra để lộ một phần của bức tranh bí mật. - GV đặt vấn đề: “Giới thiệu ứng dụng của động cơ phản lực trong đời sống và đặt câu hỏi làm thế nào có thể chế tạo một phương tiện giao thông ứng dụng chuyển động bằng phản lực từ những vật liệu tái chế, rẻ, dễ tìm,... nghiên cứu các định luật đã học và vận dụng giải thích nguyên lí của chuyển động bằng phản lực. Để làm được việc đó, các em cần làm việc theo nhóm, tiến hành thí nghiệm thiết kế xe phản lực từ các vật dụng hàng ngày.” - GV nêu yêu cầu thiết kế “Xe đua chạy bằng phản lực”. c) Sản phẩm: HS đưa ra câu trả lời: Câu 1: Cơ năng của một vật bằng A. hiệu của động năng và thế năng của vật. B. hiệu của thế năng và động năng của vật. C. tổng động năng và thế năng của vật. D. tích của động năng và thế năng của vật.
3 Câu 2: Động năng của một vật không có đặc điểm nào sau đây? A. Phụ thuộc vào khối lượng của vật. B. Không phụ thuộc vào hệ quy chiếu. C. Là đại lượng vô hướng, không âm. D. Phụ thuộc vào vận tốc của vật. Câu 3: Xét một vật chỉ chịu tác dụng của trường trọng lực, tại vị trí vật có động năng cực đại thì A. thế năng cực đại. B. thế năng cực tiểu. C. cơ năng cực đại. D. cơ năng bằng 0. Câu 4: Thế năng trọng trường của một vật có giá trị A. có thể dương, có thể âm hoặc bằng 0. B. luôn dương. C. luôn âm. D. khác 0. d) Tổ chức thực hiện: HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS GV tổ chức trò chơi: Bức tranh bí mật GV đặt vấn đề: “Giới thiệu ứng dụng của động cơ phản lực trong đời sống và đặt câu hỏi làm thế nào có thể chế tạo một phương tiện giao thông ứng dụng chuyển động bằng phản lực từ những vật liệu tái chế, rẻ, dễ tìm,... nghiên cứu các định luật đã học và vận dụng giải thích nguyên lí của chuyển động bằng phản lực. Để làm được việc đó, các em cần làm việc theo nhóm, tiến hành thí nghiệm thiết kế xe phản lực từ các vật dụng hàng ngày.” Học sinh quan sát và trả lời các câu hỏi của giáo viên Giao nhiệm vụ: HS thảo luận nhóm hoàn thành câu hỏi GV đưa ra. Nhận nhiệm vụ HS thực hiện nhiệm vụ Quan sát, hỗ trợ HS khi cần thiết. Thực hiện nhiệm vụ Chốt lại và đặt vấn đề vào nhiệm vụ thiết kế xe đua chạy bằng phản lực
4 HOẠT ĐỘNG 2. NGHIÊN CỨU KIẾN THỨC NỀN VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP THIẾT KẾ (15 phút) a) Mục tiêu: - HS hình thành kiến thức mới về khái niệm động lượng và định luật bảo toàn động lượng trong thực tế, vận dụng kiến thức đã biết về định luật II và III Newton. - Vận dụng định luật bảo toàn động lượng giải quyết một số vấn đề thực tiễn: va chạm mềm, chuyển động bằng phản lực... - Đề xuất giải pháp và xây dựng bản thiết kế xe đua chạy bằng phản lực. b) Nội dung: - GV yêu cầu học sinh đọc và nghiên cứu kiến thức trong sách giáo khoa bài 18 Vật lí 10 Chân trời sáng tạo. - GV yêu cầu HS làm việc theo nhóm: + Thảo luận và đề xuất các phương án thiết kế xe đua chạy bằng phản lực từ vật liệu tái chế. + Hoàn thành các câu hỏi trong phiếu học tập: • Điều kiện nào để xe chuyển động được? • Nêu ưu và nhược điểm của kiểu xe sử dụng động cơ phản lực bong bóng?