Title [LS12] - BÀI 15. KHÁI QUÁT CUỘC ĐỜI VÀ SỰ NGHIỆP CỦA HỒ CHÍ MINH.docx ✅

1 TÀI LIỆU ÔN THI LỚP 12 (CHƯƠNG TRÌNH MỚI) DÙNG CHUNG 3 BỘ SGK HƯỚNG TỚI KỲ THI THPTQG HỒ CHÍ MINH TRONG LỊCH SỬ VIỆT NAMCHỦ ĐỀ 6. BÀI 15. KHÁI QUÁT CUỘC ĐỜI VÀ SỰ NGHIỆP CỦA HỒ CHÍ MINH. (LÝ THUYẾT + TRẮC NGHIỆM + TRẮC NGHIỆM ĐÚNG/SAI) A. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM. 1. Những yếu tố ảnh hưởng đến cuộc đời và sự nghiệp Hồ Chí Minh. a. Hoàn cảnh đất nước - Việt Nam là đất nước có nền văn hiến lâu đời. Trải qua hàng nghìn năm dựng nước và giữ nước, nhân dân Việt Nam đã hun đúc nên truyền thống quý báu: yêu nước, đoàn kết, nhân nghĩa,... - Từ giữa thế kỉ XIX, thực dân Pháp xâm lược và từng bước áp đặt ách cai trị ở Việt Nam. Dưới chế độ thực dân, nền độc lập dân tộc và quyền tự do của đại bộ phận nhân dân bị tước đoạt. - Cuối thế kỉ XIX-đầu thế kỉ XX, các phong trào yêu nước chống Pháp đều thất bại, đấu tranh giành độc lập cho dân tộc, tự do và hạnh phúc cho nhân dân là nhiệm vụ cấp bách của dân tộc và cũng là khát vọng của cả cuộc đời Chủ tịch Hồ Chí Minh. b. Hoàn cảnh quê hương - Nghệ An là địa phương có truyền thống hiếu học và khoa bảng, người dân chịu khó và cần cù trong lao động. Đây còn là vùng đất của những làn điệu dân ca ví, giặm, là quê hương của nhiều danh nhân. - Nghệ An cũng là địa phương có truyền thống đấu tranh kiên cường chống ách thống trị của thực dân Pháp và phong kiến tay sai. - Vào đầu thế kỉ XX, cuộc khai thác thuộc địa của tư bản Pháp đã dẫn đến hình thành khu công nghiệp Vinh - Bến Thuỷ. Từ đó, Nghệ An trở thành trung tâm công nghiệp, buôn bán lớn ở khu vực Bắc miền Trung. Những thanh niên, trí thức yêu nước và giai cấp công nhân có điều kiện tiếp thu nhiều tư tưởng mới của thời đại. c. Hoàn cảnh gia đình - Hồ Chí Minh xuất thân trong một gia đình nhà nho yêu nước, thân phụ là Nguyễn Sinh Sắc và thân mẫu là Hoàng Thị Loan. + Nguyễn Sinh Sắc là một nhà nho yêu nước, từng đỗ Cử nhân tại trường thi Nghệ An (1894) và đỗ Phó bảng (1901). Ông là một tấm gương sáng về ý chí vượt khó, là người thầy mẫu mực trong dạy chữ, dạy người. MÔN: LỊCH SỬ 12
2 + Bà Hoàng Thị Loan là con gái của nhà nho yêu nước Hoàng Xuân Đường. Bà là người sống chan hoà, giỏi làm ruộng và dệt vải, đã nuôi dưỡng các con bằng tình thương yêu cùng những điệu hò, câu ví, giặm. - Dù phải trải qua tuổi thơ vất vả nhưng sự nền nếp, truyền thống hiếu học, giàu tình yêu thương của gia đình đã giúp Chủ tịch Hồ Chí Minh sớm hình thành nhân cách tốt đẹp và có sự đồng cảm với nhân dân lao động. 2. Tiến trình hoạt động cách mạng của Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh (1911-1969). a. Thời niên thiếu và những hoạt động đầu tiên (1890 - 1911) - Hồ Chí Minh có tuổi thơ gắn bó với làng Sen - Năm 1895 được cha đưa theo vào Huế, học tại Trường Tiểu học Pháp - Việt Đông Ba, sau đó là Trường Quốc học Huế. - Từ năm 1909, Nguyễn Tất Thành đến nhiều tỉnh phía nam như Bình Định (1909), dạy học tại Trường Dục Thanh ở Phan Thiết (1910) rồi vào Sài Gòn (1911). - Ngày 5-6-1911, Nguyễn Tất Thành (với tên gọi mới là Văn Ba) đã rời Bến Nhà Rồng trên con tàu La-tu-sơ Tơ-rê-vin, bắt đầu hành trình tìm đường cứu nước. b. Những năm tháng hoạt động ở nước ngoài (1911-1941) - Từ năm 1911 đến năm 1920 Thời gian Hoạt động của Người 1911 - 1917 Nguyễn Tất Thành đến nhiều nước châu Á, châu châu Phi, tích cực tìm hiểu cuộc sống của nhân dân lao động. 1917 Nguyễn Tất Thành trở lại hoạt động ở Pháp. 1919 Nguyễn Tất Thành thay mặt những người Việt Nam yêu nước tại Pháp gửi tới Hội nghị Véc-xai bản Yêu sách của nhân dân An Nam, trong đó kí tên là Nguyễn Ái Quốc. 7-1920 Nguyễn Ái Quốc đọc Sơ thảo lần thứ nhất những luận cương về vấn đề dân tộc và vấn đề thuộc địa của V. Lê-nin. 12-1920 Nguyễn Ái Quốc bỏ phiếu tán thành Quốc tế Cộng sản và tham gia thành lập Đảng Cộng sản Pháp, trở thành người cộng sản đầu tiên của Việt Nam. - Từ năm 1921 đến năm 1941 Thời gian Hoạt động của Người 1921 đến tháng 6-1923 Nguyễn Ái Quốc hoạt động ở Pháp: tham gia thành lập Hội Liên hiệp các dân tộc thuộc địa, làm Chủ nhiệm kiêm chủ bút Báo Người cùng khổ,… 6-1923 Nguyễn Ái Quốc rời Pháp đến Liên Xô, tích cực hoạt động trong phong trào cộng sản quốc tế,.. 11-1924 đến giữa năm 1927 Nguyễn Ái Quốc rời Liên Xô đến Quảng Châu (Trung Quốc), thành lập Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên, ra báo Thanh niên (1925),... + Từ giữa năm 1927 đến cuối năm 1929, Nguyễn Ái Quốc hoạt động cách mạng ở Pháp, Bỉ, Đức, Xiêm,...
3 Đầu năm 1930 Nguyễn Ái Quốc triệu tập và chủ trì Hội nghị hợp nhất các tổ chức cộng sản, thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam ở Hương Cảng (Trung Quốc), soạn thảo Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng. Năm 1933 Nguyễn Ái Quốc hoạt động tại Liên Xô. 1938 Nguyễn Ái Quốc rời Liên Xô trở lại Trung Quốc và hoạt động cách mạng ở đây. Ngày 28-1-1941 sau hơn 30 năm xa Tổ quốc, Nguyễn Ái Quốc trở về nước, trực tiếp lãnh đạo cách mạng Việt Nam. c. Trực tiếp lãnh đạo cách mạng Việt Nam (1941-1969) Thời gian Hoạt động của Người 5-1941 Nguyễn Ái Quốc triệu tập và chủ trì Hội nghị lần thứ 8 Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương Nguyễn Ái Quốc tham gia thành lập Việt Nam Độc lập đồng minh (Việt Minh), tổ chức chỉ đạo xây dựng lực lượng vũ trang, căn cứ địa cách mạng. 8-1942 Nguyễn Ái Quốc lấy tên là Hồ Chí Minh, sang Trung Quốc tìm sự liên minh quốc tế. 9-1944 Hồ Chí Minh trở về nước tiếp tục lãnh đạo cách mạng. 8-1945 Hồ Chí Minh cùng Trung ương Đảng, Mặt trận Việt Minh lãnh đạo nhân dân Tổng khởi nghĩa giành chính quyền thắng lợi, và được cử làm Chủ tịch của Chính phủ lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà. 2-9-1945 tại Quảng trường Ba Đình (Hà Nội), Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập, tuyên bố thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà 1945 -1954 Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng với Trung ương Đảng lãnh đạo cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp 1-1946 Hồ Chí Minh được Quốc hội khoá I bầu làm Chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà 2-1951 Tại Đại hội lần thứ II của Đảng Cộng sản Đông Dương, Hồ Chí Minh được bầu làm Chủ tịch Ban Chấp hành Trung ương Đảng. 1954 – 1969 Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng với Trung ương Đảng lãnh đạo cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. 10-1956 Chủ tịch Hồ Chí Minh là Chủ tịch Đảng, kiêm Tổng Bí thư Đảng Lao động Việt Nam. 9-1960 Đại hội lần thứ III của Đảng Chủ tịch Hồ Chí Minh tiếp tục được bầu làm Chủ tịch Đảng Lao động Việt Nam. 2-9-1969 Chủ tịch Hồ Chí Minh qua đời tại Hà Nội.
4 3. Từ khóa 1. Hồ Chí Minh: Lãnh tụ vĩ đại của dân tộc Việt Nam, người đã dành trọn đời mình để lãnh đạo cuộc đấu tranh giành độc lập và thống nhất đất nước. 2. Chủ nghĩa yêu nước: Tinh thần và hành động thể hiện lòng yêu nước, sẵn sàng hy sinh vì lợi ích, độc lập của tổ quốc. 3. Chủ nghĩa anh hùng cách mạng: Tinh thần quả cảm, không ngại hy sinh trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc và xây dựng chủ nghĩa xã hội. 4. Đạo đức, trí tuệ: Những phẩm chất cao quý mà Hồ Chí Minh luôn thể hiện, bao gồm sự trong sáng về đạo đức và sáng suốt trong tư duy. 5. Hoàn cảnh đất nước: Tình hình chính trị, xã hội, kinh tế của Việt Nam dưới ách thống trị của thực dân Pháp, ảnh hưởng lớn đến cuộc đời và sự nghiệp của Hồ Chí Minh. 6. Thực dân Pháp: Quốc gia châu Âu đã xâm lược và đô hộ Việt Nam, gây ra nhiều khổ đau và mất mát cho nhân dân Việt Nam. 7. Phong trào yêu nước: Các hoạt động, cuộc đấu tranh của nhân dân Việt Nam nhằm chống lại sự áp bức, bóc lột của thực dân và đế quốc. 8. Hoàn cảnh quê hương: Ảnh hưởng của môi trường sống và văn hóa tại Nghệ An, nơi Hồ Chí Minh sinh ra và lớn lên, đến nhân cách và tư tưởng của Người. 9. Hoàn cảnh gia đình: Gia đình có truyền thống yêu nước và hiếu học, tạo nền tảng vững chắc cho Hồ Chí Minh phát triển tư tưởng cách mạng. 10. Nguyễn Tất Thành: Tên thật của Hồ Chí Minh trong thời niên thiếu, khi Người bắt đầu những bước đi đầu tiên trong hành trình cứu nước. 11. Trường Dục Thanh: Nơi Hồ Chí Minh đã từng dạy học, truyền bá tư tưởng yêu nước cho thế hệ trẻ tại Phan Thiết. 12. Bến Nhà Rồng: Nơi Hồ Chí Minh bắt đầu hành trình ra nước ngoài tìm đường cứu nước vào ngày 5 tháng 6 năm 1911. 13. Nguyễn Ái Quốc: Tên gọi của Hồ Chí Minh khi hoạt động cách mạng tại nước ngoài, đã trở thành biểu tượng của người cộng sản Việt Nam. 14. Quốc tế Cộng sản: Tổ chức quốc tế mà Hồ Chí Minh đã tham gia, nhằm tìm kiếm sự ủng hộ quốc tế cho cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc. 15. Đảng Cộng sản Việt Nam: Được thành lập vào ngày 3 tháng 2 năm 1930, dưới sự lãnh đạo của Hồ Chí Minh, đánh dấu bước ngoặt trong phong trào cộng sản tại Việt Nam. 16. Việt Minh: Việt Nam Độc lập Đồng minh, tổ chức do Hồ Chí Minh thành lập nhằm thống nhất các lực lượng yêu nước chống Pháp và sau này là chống Mỹ. 17. Tuyên ngôn Độc lập: Văn kiện do Hồ Chí Minh đọc vào ngày 2 tháng 9 năm 1945, tuyên bố độc lập của Việt Nam, kết thúc hơn 80 năm đô hộ của Pháp. 18. Kháng chiến chống Pháp: Cuộc đấu tranh của nhân dân Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Hồ Chí Minh từ năm 1945 đến 1954, kết thúc bằng Hiệp định Genève, đưa đến độc lập của Việt Nam.