Title CHỦ ĐỀ 6. HÓA TRỊ - LẬP CTHH THEO HÓA TRỊ (HS).docx ✅

CHỦ ĐỀ 6. HÓA TRỊ - LẬP CÔNG THỨC HÓA HỌC THEO HÓA TRỊ A. LÝ THUYẾT - Hóa trị là con số biểu thị khả năng liên kết của nguyên tử nguyên tố này với nguyên tử nguyên tố khác. - Quy ước: H hóa trị I, O hóa trị II. - Lấy hóa trị của H làm đơn vị, ghi H (I). - Quy tắc hóa trị: Trong công thức hóa học, tích của chỉ số và hóa trị của nguyên tố này bằng tích của hóa trị và chỉ số của nguyên tố kia. - Tổng quát: Hợp chất có dạng: y a x b AB , với: + A, B là nguyên tố hoặc nhóm nguyên tử. + a, b lần lượt là hóa trị của A, B. + x, y là chỉ số nguyên tử hoặc nhóm nguyên tử. - Theo quy tắc hóa trị: x.a = y.b Suy ra:  + Biết x, y và a thì tính được a.x b y   + Biết x, y và b thì tính được b.y a x    Dạng 1: Tìm hoá trị của nguyên tố khi biết công thức hóa học - Khi biết hoá trị của một nguyên tố (hay nhóm nguyên tử), dựa vào quy tắc hoá trị ta có thể xác định hoá trị của nguyên tố kia. VD: Trong hợp chất y a x b AB (với a, b là hóa trị của A, B) Theo quy tắc hoá trị ta có: x.a = y.b (với x, y, b đã biết)  a = .yb x - Nếu hợp chất có nhiều nguyên tố trong đó có oxi thì tổng hóa trị của các nguyên tử oxi bằng tổng hóa trị của các nguyên tử còn lại. VD: Trong hợp chất bII xy a zABO với a, b là hóa trị Theo quy tắc hoá trị ta có: x.a + y.b = z.2 Ví dụ 1: Tính hóa trị của Fe trong hợp chất FeCl 3  biết Chlorine hóa trị I. A. I. B. II. C. III. D. IV. Hướng dẫn giải Gọi a là hóa trị của Fe trong hợp chất FeCl 3 , ta có: 1.a = 3.1 Suy ra a = 3. Vậy hóa trị của Fe trong hợp chất là III. Chọn C Ví dụ 2: Cho công thức hóa học H 3 PO 4 . Hóa trị của nhóm (PO 4 ) là bao nhiêu? A. IV. B. III. C. II. D. V. Hướng dẫn giải H có hóa trị I, gọi hóa trị của nhóm (PO 4 ) là b. Theo quy tắc hóa trị, ta có: 3.1 = b.1 suy ra b = 3. Vậy hóa trị của nhóm (PO 4 ) là III. Chọn B   Dạng 2: Lập công thức hoá học của hợp chất khi biết các hoá trị của chúng - Viết công thức dưới dạng y a x b AB (B có thể là nhóm nguyên tử) - Theo quy tắc hoá trị ta có: x.a = y.b  x y = b a = ' ' b a (tỉ số tối giản) Vậy x = b’ và y = a’ - Viết đúng công thức cần lập. Cách lập nhanh công thức hóa học: VD: toái giaûn hoùa tròñaùnh cheùoIVIIIII 2SOSOSO IIIII 4243Al(SO)Al(SO) → Chỉ số chân của nguyên tố này là hóa trị của nguyên tố kia.