Content text CĐ5. DẪN XUẤT HALOGEN • ALCOHOL • PHENOL HỢP CHẤT CARBONYL • CARBOXYLIC ACID (Tổng ôn hóa 11).docx
Phân tử aldehyde, ketone có liên kết đôi CO phân cực về phía nguyên tử oxygen. b) Tính chất vật lí Ở nhiệt độ thường, các aldehyde có phân tử khối nhỏ (methanal, ethanal) ở trạng thái khí và tan vô hạn trong nước. c) Tính chất hoá học Các hợp chất carbonyl bị khử bởi 44HNaBH,LiAlH tạo thành các alcohol tương ứng. Aldehyde dễ bị oxi hoá bởi các tác nhân oxi hoá thông thường như: nước bromine; 3 2AgNHOH ; 2Cu(OH)/OH . 3223CHCHOBrHOCHCOOH2HBr t333432 2CHCHO2AgNHOHCHCOONH2Ag3NHHO ∘ t 32322CHCHO2Cu(OH)NaOHCHCOONaCuO3HO∘ Các hợp chất aldehyde, ketone có nhóm methyl cạnh nhóm carbonyl có thể phản ứng với 2I trong môi trường kiềm tạo thành kết tủa 3CHI màu vàng (phản ứng iodoform): 3232 |||| RCCH3I4NaOHRCONaCHI3NaI3HO OO Ví dụ: 3232CHCHO3I4NaOHHCOONaCHI3NaI3HO 5. Carboxylic acid: a) Danh pháp, cấu tạo Tên thông thường của một số carboxylic acid phổ biến: HCOOH 3CHCOOH 25CHCOOH HOOCCOOH 65CHCOOH formic acid acetic acid propionic acid oxalic acid benzoic acid Trong nhóm carboxyl, nhóm - OH liên kết với nhóm carbonyl nên có thể phân li ra H , thể hiện tính acid yếu. b) Tính chất vật lí Các phân tử carboxylic acid tạo được liên kết hydrogen mạnh với nhau nên carboxylic acid có nhiệt độ sôi cao hơn so với alcohol có cùng phân tử khối. Carboxylic acid mạch ngắn C1C4 tan tốt trong nước, độ tan của các carboxylic acid giảm khi số nguyên tử carbon tăng. c) Tính chất hóa học Trong nước, carboxylic acid thể hiện tính acid yếu và làm đổi màu chỉ thị, ví dụ: 3233CHCOOHHOCHCOOHO⇌ 5 aK1,8.10 (ở 25C∘ ) 332CHCOOHNaOHCHCOONaHO 33322CHCOOHNaHCOCHCOONaCOHO Carboxylic acid phản ứng với alcohol tạo thành ester (phản ứng ester hoá), ví dụ: 24HSO dac ,t 3253252CHCOOHCHOHCHCOOCHHO ∘ B. VÍ DỤ MINH HỌA 1. Trắc nghiệm nhiều lựa chọn: Ví dụ 1.1. Chất nào sau đây không phải dẫn xuất halogen của hydrocarbon? A. C 2 H 5 Br. B. CH 2 =CH 2 -Cl. C. ClCH 2 -COOH D. CF 3 CHCl 2 . Hướng dẫn giải: Chọn C. Thành phần nguyên tố của dẫn xuất halogen gồm C, X (halogen), H (có thể có hoặc không). Ví dụ 1.2. Nhận xét nào sau đây là đúng?