Content text KỸ NĂNG VIẾT PHƯƠNG TRÌNH HÓA HỌC.docx
KỸ NĂNG VIẾT PHƯƠNG TRÌNH HÓA HỌC. I. NGUYÊN TẮC SẮP XẾP NGUYÊN TỐ CỦA CHẤT ĐƯỢC TẠO THÀNH SAU PHẢN ỨNG 1. Trong hợp chất nguyên tử nguyên tố có khả năng nhường electron tạo liên kết ion hoặc góp nhiều electron hơn với nguyên tử nguyên tố khác tạo liên kết cộng hóa trị thì viết trước. + Ví dụ 1: CH 4, CO 2 , HCl, PH 3 …. + Ví dụ 2: NaCl; CaO… 2. Nguyên tố phi kim rắn và nguyên tố phi kim có tính khử mạnh được viết trước: Carbon (C), Sulfur (S), Phosphorus (P), Hydrogen (H). - Các chất sản phẩm sau phản ứng được viết theo đúng hóa trị của chúng. II. CÁC DẠNG PHƯƠNG TRÌNH THƯỜNG GẶP 1. Đơn chất tác dụng với đơn chất xA + yB AxBy Ví dụ: o t 2222HO2HO * Bài tập vận dụng: Hoàn thành các phương trình hóa học sau 1. C + O 2 2. S + O 2 3. P + O 2 4. Al + O 2 5. Na + Cl 2 6. Mg + S 7. Fe + O 2 8. C + H 2 9. Al + Cl 2 10. Ca + O 2 2. Đơn chất tác dụng với hợp chất a. Oxi (O 2 ) tác dụng với hợp chất: o t xy22y2xABOAOBO Ví dụ: o t 4222CHOCO2HO * Bài tập vận dụng: Hoàn thành các phương trình hóa học sau 1. FeS 2 + O 2 2. Al 4 C 3 + O 2 3. C 2 H 6 + O 2 4. CuS + O 2 5. FeS + O 2 6. H 2 S + O 2 7. C 2 H 5 OH + O 2 b. Đơn chất khác tác dụng với hợp chất ABCACB * Bài tập vận dụng: Hoàn thành các phương trình hóa học sau 1. Fe + HCl 2. Al + H 2 SO 4 3. H 2 + Fe 2 O 3 4. C + CuO 5. Fe 3 O 4 + Al 6. H 2 + CuO 7. H 2 + HgO 8. Al + 3Cu(NO 3 ) 2 9. 2Na + 2HCl 10. Mg + H 2 SO 4
c. Phản ứng của một số đơn chất Kim loại ( Li, Na, K, Ca, Ba) tác dụng với nước A + H 2 O A(OH) n + H 2 Ví dụ: 1. 2Li + 2H 2 O 2LiOH + H 2 2. Na + H 2 O 3. K + H 2 O 4. Ca + H 2 O 5. Ba + H 2 O 3. Hợp chất tác dụng với hợp chất một hợp chất mới a. Hợp chất oxide base và oxide acid tác dụng với nước Dạng 1: Oxide base (Na 2 O, K 2 O, CaO, BaO, Li 2 O) + H 2 O base tương ứng M(OH) n 1. Na 2 O + H 2 O 2NaOH 2. CaO + H 2 O 3. BaO + H 2 O 4. K 2 O + H 2 O 5. Li 2 O + H 2 O Dạng 2: Oxide acid (SO 3 , CO 2 , SO 2 , N 2 O 5 , P 2 O 5 ) + H 2 O acid tương ứng H n A Oxide acid Acid tương ứng Oxide acid Acid tương ứng SO 3 H 2 SO 4 N 2 O 5 HNO 3 CO 2 H 2 CO 3 P 2 O 5 H 3 PO 4 SO 2 H 2 SO 3 SiO 2 H 2 SiO 3 Ví dụ: 1. SO 3 + H 2 O H 2 SO 4 2. N 2 O 5 + H 2 O 3. P 2 O 5 + H 2 O 4. CO 2 + H 2 O 5. SiO 2 + H 2 O b. Oxide base + oxide acid A 2 O n + B 2 O m A x (BO n+m ) Ví dụ: BaO + CO 2 BaCO 3 3BaO + P 2 O 5 Ba 3 (PO 4 ) 2 Na 2 O + N 2 O 5 2NaNO 3 Bài tập: Viết PTHH xảy ra khi cho: a. CaO phản ứng với SO 2 , SO 3 , CO 2 , N 2 O 5 , P 2 O 5 , SiO 2 b. K 2 O phản ứng với SO 2 , SO 3 , CO 2 , N 2 O 5 , P 2 O 5 , SiO 2 4. Một số phản ứng hợp chất tác dụng với hợp chất 2 hợp chất mới AB + CD AD + CB - Ví dụ: 2NaOH + CuSO 4 Cu(OH) 2 + Na 2 SO 4
NaOH + FeCl 3 NaCl + Fe(OH) 3 Fe 2 (SO 4 ) 3 + Ba(NO 3 ) 2 ………. + ……………. - Bài tập vận dụng * Oxide kim loại + acid muối + nước CuO + HCl ………. + ……………. Al 2 O 3 + HNO 3 ………. + ……………. K 2 O + H 3 PO 4 ………. + ……………. Fe 3 O 4 + H 2 SO 4 ( loãng) ………. + ……………. * Base M(OH) n + acid muối + nước Fe(OH) 2 + HCl ………. + ……………. Fe(OH) 3 + H 2 SO 4 ( loãng) ………. + ………… KOH + HNO 3 ………. + ……………. Ca(OH) 2 + H 3 PO 4 ………. + ……………. * Muối + acid Muối mới + Acid mới Ba(NO 3 ) 2 +H 2 SO 4 ………. + ……………. AgNO 3 + HCl ………. + ……………. CaCO 3 + HNO 3 ………. + CO 2 + ………. NaHCO 3 + H 3 PO 4 ………. + ……………. * Muối + base Muối mới + Base mới CuCl 2 + KOH ………. + ……………. Mg(NO 3 ) 2 + NaOH ………. + ……………. NH 4 Cl + Ca(OH) 2 ………. + ……………. Fe 2 (SO 4 ) 3 + KOH ………. + ……………. * Muối + muối 2 muối mới BaCl 2 + Na 2 SO 4 ………. + ……………. Ca(NO 3 ) 2 + (NH 4 ) 3 PO 4 ………. + ………… AgNO 3 + AlCl 3 ………. + ……………. FeCl 2 + K 2 S ………. + ……………. * Oxide + dung dịch base muối + nước SO 2 + 2NaOH Na 2 SO 3 + H 2 O CO 2 + Ca(OH) 2 ………. + ……………. P 2 O 5 + NaOH ………. + ……………. Ba(OH) 2 + SO 3 ………. + ……………. 4. Phản ứng phân hủy a. Phản ứng phân hủy base không tan o t n2n2M(OH)MOHO Cu(OH) 2 ot CuO + H 2 O Fe(OH) 2 ot ………. + ……………. Fe(OH) 3 ot ………. + ……………. Al(OH) 3 ot ………. + ……………. Mg(OH) 2 ot ………. + ……………. Zn(OH) 2 ot ………. + ……………. b. Phản ứng phân hủy muối Carbonate o o t 3n23n22 t 23n2n2 M(HCO)M(CO)HOCO M(CO)MOCO Ba(HCO 3 ) 2 ot BaCO 3 + H 2 O + CO 2 NaHCO 3 ot ………….…. + ………+ ……………. KHCO 3 ot ………….…. + ………+ ……………. Ca(HCO 3 ) 2 ot ………….…. + ………+ ……………. CaCO 3 ot ………….…. + ………
BaCO 3 ………….…. + ……… MgCO 3 ………….…. + ……… ZnCO 3 ………….…. + ……… c. Phản ứng phân hủy muối KMnO 4 , KClO 3 o o t 224 3 42 t 2 2 l K O Mn C KMnOMnOO 2KO O 2KCl3